Selektif Mutizm (Seçici Konuşmamazlık)

Selektif Mutizm (Seçici Konuşmazlık), çocuğun evde veya kendini rahat hissettiği ortamlarda normal şekilde konuşabilirken, okul gibi belirli sosyal ortamlarda sürekli olarak konuşamaması ile karakterize bir kaygı bozukluğudur. Bu durum, çocuğun akademik ve sosyal gelişimini olumsuz etkileyebilir. Çocuk-Genç Psikiyatri Uzmanı Dr. Cansın Ceylan ve Dil ve konuşma terapisti Mervenur Ceylan, selektif mutizmin tanı ve tedavisi konusunda uzman olarak çalışmaktadır.

Selektif Mutizm Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Selektif mutizm, çocuğun sosyal etkileşimde bulunması gereken durumlarda, konuşmaktan kaçınma durumudur. Ancak bu çocuklar, evde ya da yakın çevresindekilerle rahatça iletişim kurabilirler. Bu durum, genellikle sosyal kaygı ile ilişkilidir. Belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Okulda ya da sosyal ortamlarda konuşmaktan kaçınmak
• Aile üyeleriyle veya güvendiği kişilerle konuşurken sorun yaşamamak
• Sosyal ortamlarda izole olma ve göz teması kurmaktan kaçınma
• Konuşamama durumunun normal dil gelişimi veya dil bilgisi eksikliğiyle açıklanamaması

Selektif Mutizmin Sebepleri ve Risk Faktörleri

Selektif mutizmin gelişiminde pek çok faktör etkili olabilir. Bu faktörler arasında şunlar bulunur:

• Aile içindeki stres: Çocuklar, ailedeki olumsuz durumlar, boşanma ya da diğer stres kaynakları nedeniyle kaygı geliştirebilir.
• Sosyal stres ve değişim: Taşınma, okul değişikliği veya sosyal çevre değişiklikleri, çocukların sosyal kaygı yaşamasına neden olabilir.
• Genetik yatkınlık: Ailede anksiyete bozuklukları olan bireylerin varlığı, çocuklarda selektif mutizm gelişme riskini artırabilir.

Selektif Mutizm Tanısı Nasıl Konur?

Selektif mutizm tanısı, uzman bir psikiyatrist tarafından çocuğun psikolojik ve davranışsal değerlendirmeleriyle konur. Tanı süreci şu adımları içerir:

• Aile ve öğretmen gözlemleri: Çocuğun farklı ortamlarda nasıl davrandığını anlamak için ebeveynler ve öğretmenlerin geri bildirimleri önemlidir.
• Bireysel değerlendirme: Uzman, çocuğun yaşadığı kaygı düzeyini ve bu durumun sosyal yaşamını nasıl etkilediğini belirler.

Selektif Mutizm Tedavi Yöntemleri

Selektif mutizmin tedavisi, anksiyeteyi yönetmeye yönelik bir dizi yaklaşımı içerir. Çocuğun sosyal kaygısını azaltmak ve iletişim becerilerini geliştirmek için kullanılan başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:

• Bilişsel-davranışsal terapi (BDT): Çocuğun kaygılarını anlaması ve başa çıkabilmesi için etkili bir yöntemdir.
• Aile terapisi: Ebeveynlerin tedavi sürecine dahil olması, çocuğun kaygı düzeyini azaltır.
• Okul desteği: Okul ortamında öğretmenlerle işbirliği yaparak çocuğun konuşma becerileri geliştirilebilir.

Tedavi Sürecinde Ebeveynin Rolü

Ebeveynlerin tedavi sürecindeki aktif rolü, tedavinin başarısında önemli bir etkiye sahiptir. Ebeveynler, çocuğa güvenli bir ortam sunmalı ve sosyal etkileşimleri teşvik etmelidir. Ebeveynlerin şunları yapması önerilir:

• Çocuğa güvenli bir ortam sağlayarak, küçük sosyal etkileşimlere cesaretlendirmek.
• Çocuğun rahat hissetmesi için konuşmayı zorlayıcı durumları kademeli olarak aşmasına yardımcı olmak.
• Uzmanla işbirliği yaparak tedavi sürecini desteklemek ve evde uygun eğitim materyalleri sağlamak.

Selektif Mutizm Tanı ve Tedavisi – Dr. Cansın Ceylan ve Dkt. Mervenur Ceylan ile Lüleburgaz’da Uzman Destek

Selektif mutizm, bir çocuğun belirli sosyal ortamlarda konuşmama durumudur. Genellikle okulda veya sosyal etkinliklerde çocuklar, herhangi bir sebep olmaksızın sessiz kalır ve iletişim kurmakta zorlanır. Ancak, evde veya güvenli buldukları ortamlarda normal şekilde konuşurlar. Bu durum, çocuğun sosyal kaygıları veya travmalarından kaynaklanabilir ve genellikle tedavi edilmediğinde daha karmaşık hale gelebilir. Erken müdahale ile çocuğun özgüvenini artırmak ve sağlıklı iletişim becerilerini geliştirmek mümkündür.

Dr. Cansın Ceylan Dkt. Mervenur Ceylan Lüleburgaz’daki kliniğinde selektif mutizmin terapi ve tedavi programlarını sunmaktadır. Çocuğun durumuna uygun bireysel terapi seanslarıyla, iletişim becerileri ve sosyal etkileşim konusunda gelişim sağlanır. Ayrıca, ailelere yönelik rehberlik hizmeti ile, evde yapılabilecek egzersizler ve çocukla doğru iletişim yöntemleri konusunda eğitim verilir. Böylece, çocuğun güvenli ortamında sesini duyurabilmesi sağlanır ve sosyal kaygıları en aza indirilir. Gerekli olgularda medikal tedaviler de planlanabilir.